چگونه خود را بهتر بشناسیم

مقدمه

اکثر ما می توانیم غذاها، کتاب ها و برنامه های تلوزیونی های مورد علاقه خود را نام ببریم. اما احتمالا” تمایل کمتری نسبت به داشتن یک خودآگاهی عمیق‌تر(پیشنهاد می شود: خودآگاهی چیست) برای پی بردن یا بهبود نحوه هدایت رفتارمان توسط شناخت بهتر خود در ما وجود داشته باشد.

گاهی اوقات که زندگی به‌طور قابل ملاحظه ای استرس‌زا یا گیج‌کننده می‌شود – مثل همین حال – احتمال دارد تحول عظیمی را تجربه کرده و یا ممکن است ارتباط با خود و فرصت شناخت عمیق‌تر خود را از دست بدهیم.

در هر صورت، می توان از این تمرینات متنوع بعنوان فرصتی برای کشف کیستی خود در زمان حال استفاده کرد.

چرا شناخت بهتر خود مهم است

قبل از امتحان کردن این تمرینات، درک این نکته که چرا شناخت بهتر خودمان به اندازه دانستن نوع داروهایی که مصرف می کنیم ضروریست، مفید خواهد بود.

در اینجا برخی از مهم ترین دلایل شناخت بهتر خود ارائه می شوند:

پاسخ مؤثرتر به زندگی

جوی هولین، مربی مراقبه ساکن بریتانیا و نویسنده کتاب” تقویم معنوی شما: سال زندگی آگاهانه”، معتقد است : «دست یابی به درکی عمیق‌تر از خودمان به ما کمک می‌کند که مسئولیت‌پذیر و یا قادر به پاسخگویی باشیم و در نتیجه بتوانیم به زندگی پاسخ و نه واکنش نشان دهیم.»

درون نگری عمیق تر ما را از غرق شدن در موقعیت ها و احساسات بغرنج باز داشته و اجازه می دهد تصمیمات عاقلانه تر و متفکرانه تری بگیریم.

هولین عقیده دارد: « بین کاملا” تحت تأثیر استرس قرار گرفتن و توانایی درک زمان احساس استرس، و سپس اصلاح برای معقول تر و متعادل تر بودن تفاوت وجود دارد».(پیشنهاد می شود: نحوه مدیریت اضطراب و استرس)

نباید اجازه دهیم احساسات مبهم بصورت ناخواسته اعمال ما را مشخص کنند.

لین مارتینسن ، مشاور روان‌درمانی در لندن، و نویسنده کتاب « جعبه ابزار درمان: 60 کارت برای خودکاوشی ». عقیده دارد: بسیاری از ما بدون اینکه حتی متوجه باشیم، به خشم، اندوه، شرم و سایر احساساتی که گاهی به طرق شگفت‌انگیز و گیج‌کننده ای بروز می‌کنند، ادامه می‌دهیم.

ممکن است کسانی را که دوست داریم سخت مورد انتقاد قرار داده و باعث ایجاد فاصله بین خود با آنها شویم. ممکن است به عادات (و افراد) سمی بچسبیم. و یا از انجام کار های هیجان انگیز، بخاطر ترس از شکست یا تحقیر اجتناب کنیم.

کشف و درک احساسات پنهان به ما کمک می کند تا کنترل اوضاع را بدست گرفته و زندگی خود را هدایت کنیم.

خلق زندگی که واقعاً می خواهیم

شناخت بهتر خود هم چنین به ما کمک می کند تا یک زندگی پرمعناتر و رضایت بخش تر خلق کنیم. چون زمانیکه تمایلات واقعی و ارزش‌های اصلی خود را درک کرده و برای بررسی احساسات خود وقت بگذاریم، می‌توانیم اقداماتی را برای ساخت یک زندگی واقعی انجام دهیم.

چگونه در مورد شناخت بهتر خود بیشتر بیاموزیم

روش های مختلفی از کاوش در فعالیت‌هایی که با شما همخوانی دارند تا بررسی احساسات عمیق برای انجام خودیابی وجود دارند.

واکنش های خود را بررسی کنید

مارتینسن می‌گوید: «آگاهی از خود جسمانی و نحوه واکنش آن به دنیای اطراف می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در مورد زندگی درونی عمیق‌ترتان در اختیار شما قرار دهد».

چرا؟

او معتقد است که بدن ما نیز اغلب بدون آگاهی شناختی ما درک واضح و عمیقی از موقعیت ها دارد.

به قول مارتینسن، هر گاه ادراک حسی بدنی قوی داشتید، به جای واکنش فوری می توانید لحظه ای درنگ کرده و سوالات زیر را از خود بپرسید:

• دقیقاً در بدنم چه حسی دارم؟
• وقتی توجهم را به خود فیزیکی ام معطوف می کنم، متوجه چه احساساتی می شوم؟
• درست قبل از این واکنش من، چه چیزی گفته شد یا چه اتفاقی افتاد؟
• چه چیزی ممکن است از گذشته من آشنا به نظر می رسد؟
• به چه چیزی نیاز دارم و می خواهم چگونه شنیده شوم؟

یک دفترچه رویا پردازی داشته باشید

رویاهای ما اغلب اسرارآمیز و یا صرفا” عجیب و غریب هستند – اما در واقع نکته همین است. مارتینسن خاطرنشان می‌کند: « دادن آگاهانه فضا و زمان به چیزی که احتمالا” به خوبی درک نمی کنید، می‌تواند روش قدرتمندی برای کسب شناخت عمیق‌تر از خودتان باشد».

در طول خواب، ذهن ما ممکن است تحت موقعیت های دشواری فعالیت کند و احساسات می توانند خود را در محدوده های امن رویاهایمان آشکار کنند.

برای داشتن یک دفترچه خاطرات رویا پردازی:

• یک دفترچه یادداشت و خودکار روی میز کنار تخت خود بگذارید.
• به محض بیدار شدن از خواب آنچه را که به یاد می آورید یادداشت کنید.
• لیست کوتاهی از آنچه اتفاق افتاده، حس شما، آنچه فکر می‌کردید و هر گونه جزئیات خاص بدون توجه به اینکه چقدر کوچک یا به ظاهر بی‌معنی هستند، تهیه کنید.
• به دقت در مورد هر گونه ارتباط بین رویا و احساسات یا موقعیت های فعلی یا گذشته خود، یا هر گونه الگو یا موضوعی که در طی زمان ظاهر می شود، فکر کنید.

همچنین یک دفترچه یادداشت روزانه منظم نیز داشته باشید

به طور کلی، نوشتن وقایع روزانه فرآیند از بین بردن علف های هرز ذهن است، و می توانیم آنچه را که در زیر سطح آگاهی ما قرار دارد شناسایی کنیم.

نوشتن وقایع روزانه همچنین به ما کمک می‌کند تا روایت ذهنی را درک نموده، و افکار، احساسات و عواطف خود حتی بغرنج ترین آن‌ها را بصورت ایمن و بدون قضاوت بیان و بررسی نمائیم و شناخت بهتر خود داشته باشیم.

روش های مختلفی برای یادداشت برداری روزانه، از جمله استفاده از دستورالعمل های خاص، تهیه فهرست‌ها یا نوشتن هر چیزی که در لحظه به ذهنتان می‌رسد، وجود دارد. ولی بهترین مورد در واقع به خود شما بستگی دارد.

برای شروع، می توانید دستورالعمل های زیر را امتحان کنید:

• “در حال حاضر، احساس می کنم…”
• “امروز، نمی توانم از فکر کردن به… دست بکشم”
• «کاش مجبور به …… نبودم»
• “امروز، با… دست و پنجه نرم کردم”
• “وقتی چشمانم را می بندم، بلافاصله موضوع …. به ذهنم می رسد.”

می‌توانی این دستورالعمل های رویداد نگاری اضافی را برای خودیابی عمیق‌تر کاوش کرد.

روز عالی خود را تصور کنید

برای فکر کردن به چیزی که برایتان پر معناست – و علت آن – وقت بگذارید. جینجر هاتون روان درمانگر معتقد است که روز ایده آل شما ممکن است آن چیزی باشد که در گذشته اتفاق افتاده یا که آرزو دارید اتفاق بیفتد.

هوتون پیشنهاد می کند، با بررسی این پرسش‌ها، روز رضایت بخش خود را از صبح تا شب تصور نمائید:

• هنگام بیدار شدن چه حسی دارید؟
• چه تشریفاتی را انجام می دهید؟
• چه کسی را می بینید؟
• چه بو، مزه و صدایی را حس می کنید؟
• روز خود را چگونه می گذرانید؟
• در طول روز چه حسی دارید؟
• قبل از خواب، هنگام فکر کردن به روز خود چه حسی دارید؟
• چرا امروز برای شما یک روز رضایت بخش است؟

مواردی که شما را بهم ریخته و آنهایی که به شما انرژی می دهند را شناسایی کنید

همچنین هاتون به منظور استفاده بیشتر از خودشناسی برای ایجاد روزهایی عمیقاً رضایت بخش پیشنهاد می کند دو لیست تهیه کنید:

• یک لیست برای فعالیت ها و افرادی که به شما انرژی داده و باعث می شوند حس کنید بهترین نسخه خود هستید
• لیست دیگر برای فعالیت‌ها و افرادی که انرژی شما را گرفته یا تحلیل می‌برند

آیا تعهد بیش از حد به فعالیت ها و افراد ناخوشایند باعث ایجاد احساس بدی در شما می شود؟

هاتون می افزاید: «چند روز صبر کرده، لیست ها را دوباره در آورده و با کسی که شما را بخوبی می شناسد صحبت نمائید تا ببینید چه الگوهایی ظاهر می شوند.

مدیتیشن

روش دیگر برای فکر کردن به شناخت بهتر خود چیست؟ فقط با خودت خلوت کن. به گفته هولین، «مدیتیشن این است که با تجربیات خود صادق باشیم. این تمرین توانایی خلوت با خود بدون قضاوت می باشد تا بدانیم دقیقاً در آن لحظه چه کسی، کجا و چگونه هستیم.»

با اینکه که راحت نیست، اما مدیتیشن منظم (حتی برای چند دقیقه) می تواند تمرین را برای شما عادی نموده و به شما کمک کند تا از پاداش های درون نگری بهره ببرید.

در صورت مبتدی بودن در مدیتیشن ، می توانید یک تمرین هدفمند را امتحان کنید:

• اپلیکیشن های مدیتیشن برای شروع عالی هستند. آنها شما را در مراحل اولیه انجام یک تمرین هدایت کرده و به شما کمک می کنند آن را به یک عادت تبدیل کنید.
• مدیتیشن‌های هدفمنده مهربانی با خود، انواع مختلفی از دستورالعمل های انگیزه بخش را برای تمرکز بر تمرین مراقبه ارائه می‌دهند.

 آن را ترسیم کنید

مارتینسن می گوید: چه هنرمند باشید و چه کسی که به سختی می تواند یک ادمک را بکشد، مقداری رنگ، مارکر یا مداد رنگی بردارید. بدن خود را بررسی نموده و دقت کنید که چه احساساتی در شما ایجاد می شوند، سپس رنگ ها و اشکال را بر اساس این احساسات انتخاب کنید.

مارتینسن عنوان می کند وقتی به جای کلمات و «معناسازی» سریع بر رنگ‌ها، اشکال و احساسات تمرکز می‌کنیم، به بخش‌هایی از وجود خود متصل می‌شویم که شاید هنوز زبانی به آن‌ها داده نشده، اما هنوز سرنخ‌های حیاتی درباره آنچه در اعماق وجود ما می‌گذرد را در خود دارند.

روی ناامیدی هایتان تمرکز کنید

با اینکه کاوش در موقعیت‌ها یا احساسات منفی کار راحتی نیست، اما همین لحظات می‌توانند امکان شناخت زیادی را برای افراد فراهم کنند. هوتون معتقد است: در هنگام بروز شرایط ناامیدکننده یا احساسات دردناک، اتفاقاتی که می افتند و افکاری به ذهن می آیند را یادداشت کرده و از خود بپرسید:

• این لحظه چه چیزی را به من یاد می دهد؟
• کدام الگوهای قدیمی را می توانم اجرا کنم؟
• آیا اجازه دهم ترس یا شرم کاری که می خواهم انجام دهم را مشخص کند؟

در نهایت، هوتون معتقد است: «مطالب دفترچه خاطرات روزانه را با چیزی که آنموقع به خاطر آن سپاسگزارید، پایان دهید.»

نتیجه گیری

شناخت بهتر خود به افراد کمک می کند تصمیمات سالم تری گرفته و زندگی رضایت بخش تری بسازند. در واقع عواطف خیلی عمیق کنترلی ندارند.

به خاطر داشته باشید که این کنکاش گاهی می تواند باعث بروز احساسات، خاطرات و واکنش های دردناکی شوند. در این لحظات، با خود مهربان باشید. یک عبارت دلسوزانه برای خود را امتحان کنید. قدم بزنید، با یک شخص مورد اعتماد صحبت کنید. احساسات خود را بدون قضاوت بپذیرید.

به یاد داشته باشید که انسان بودن به معنای پیچیدگی و گاهی داشتن عواطف و تجربیات متناقض و مبهم است. اما با این حال، این مسیر می تواند بهترین ماجراجویی شما نیز باشد.

برای شناخت عمیق‌تر خود، می‌توانید مراجعه به یک مشاور را بصورت آنلاین یا حضوری مد نظر قرار دهید.

سوالات متداول